De taser verdwijnt…dierenmishandeling ook?

Undercoverbeelden van Varkens in Nood zorgden eind 2022 voor flink wat opschudding. We zien hoe varkens met tasers "geprikt" worden. Wil je die beelden zelf nog eens bekijken? Ze zijn hier te vinden. De media pikte het meteen op, de Partij voor de Dieren diende een motie in voor een algeheel verbod op de tasers, en de toenmalige minister van Landbouw kon niet anders dan dit verbod af te kondigen.

Fast forward naar nu, twee jaar later: het verbod is er nog steeds niet en we hebben een nieuwe minister van Landbouw die het wilde heroverwegen. Het leek haar verstandig eerst met de sector in gesprek te gaan. Dit leidde tot flinke consternatie in de politiek en de media. Na een debat in de Tweede Kamer moest de minister bakzeil halen en beloofde alsnog dat het verbod er zou komen. Hoera! De dieren zijn gered! Eind goed, al goed! Toch? Maar…wat is er nu werkelijk opgelost?

Een verbod op stroomstootwapens in de bio-industrie

Het is uiteraard goed nieuws dat er een verbod komt op het gebruik van tasers in de bio-industrie. De beelden tonen overduidelijk sadistisch gedrag van werknemers die hun frustraties op dieren lijken af te reageren. Maar ja, dit hulpmiddel wordt ook gewoon compleet verkeerd gebruikt, leert de BBB ons! Gelukkig is deze partij er nu bij in de Tweede Kamer, met echte expertise binnen deze sector aan tafel. De heer Pierik van de BBB verduidelijkte tijdens het debat dat deze veeprikkers, zoals hij de tasers liever noemt, bedoeld zijn om zieke dieren overeind te helpen. Aha! Juist! Dan is het misschien toch goed om ze te blijven gebruiken… denk ik? Misschien moeten we die veeprikkers ook maar breder inzetten! Bijvoorbeeld in de ouderenzorg, voor bejaarden in verzorgingshuizen die moeilijk uit bed komen.

Nee, een verbod op tasers is absoluut terecht. Het is het enige juiste om te doen. Alles wat we kunnen doen om het leven van deze dieren iets minder pijnlijk te maken, is de moeite waard om voor te strijden. Maar de vraag blijft: wat verandert dit nu écht?

Het is alsof we op een plantage het gebruik van de zweep verbieden, maar de slavernij in stand houden. Je haalt een tool weg uit de gereedschapskist, maar het systeem blijft overeind. Denk je dat de werknemers nu opeens liefdevol de varkens de vrachtwagens in zullen begeleiden? Nee, ze zullen een andere manier vinden om de dieren te mishandelen. Het verbod op de taser wordt gepresenteerd als een morele overwinning, maar het onderliggende probleem – de uitbuiting van dieren in de bio-industrie – blijft onaangeroerd.

Hoe kun je een onschuldig wezen mishandelen?

Waarom staat het wapen in dit debat centraal en hebben we het zo weinig over de daders? De daders die op de beelden van Varkens in Nood te zien waren, zijn onderdeel van een groter probleem binnen de bio-industrie. Naar aanleiding van de beelden is er aangifte gedaan tegen twee transporteurs, en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) legde de betrokken bedrijven bestuurlijke boetes op. Boetes…. Er was sprake van zware mishandeling van dieren en men legt een boete op. Ondanks deze boetes bleven de overtredingen doorgaan. Met andere woorden: we hebben geen greintje respect voor de slachtoffers van deze monsterlijke industrie. Het systeem moet doordraaien. Consumenten willen broodjes ham eten tijdens de vergaderingen op het werk en het bordje bami met babi pangang op schoot tijdens de Eredivisie-samenvattingen. Zolang de economische belangen voorrang blijven krijgen, gaat er helemaal niets veranderen.

Hoe is het toch mogelijk dat je zo omgaat met onschuldige wezens? Heb je je weleens proberen te verplaatsen in de gedachten van de daders die je op die beelden ziet? Waarom doen ze dit? Zou het kunnen dat dag in dag uit werken met strakke tijdschema’s, fysiek zwaar werk en bange dieren die niet altijd vrijwillig meewerken aan hun onvermijdelijke dood, iets met een mens doet?

In het boek Slaughterhouse: The Shocking Story of Greed, Neglect, and Inhumane Treatment Inside the U.S. Meat Industry van Gail A. Eisnitz gaat de auteur in gesprek met (ex-)medewerkers van slachthuizen. Enkele quotes van de mensen die het werk verrichten dat eigenlijk niemand wil doen:

• "After a while, you don’t even see the animals as animals anymore. You don’t think of them as living, breathing things. They’re just objects."

• "You get so used to killing, you start to become desensitized... they’re still kicking and moving when they hit the scalding tank, and you don’t have time to care."

• "You keep your mouth shut or you're out the door. I’ve seen people get fired for bringing up safety issues, and I’ve seen people get hurt because of it. It’s all about keeping the line moving."

Dit boek is een absolute aanrader voor iedereen die wil weten hoe het er werkelijk aan toe gaat in slachthuizen en wat voor effect dat heeft op mens en dier. Maar dit gebeurt niet alleen in slachthuizen en niet alleen in de Verenigde Staten. In het boek Onder de beesten van Jeroen Siebelink en Roel Binnendijk wordt vaak gesproken over de vervreemding die werknemers ervaren bij het dagelijks werken met dieren in een systeem dat gericht is op massaproductie. Ze beschrijven hoe de snelle productielijnen en de zware fysieke en emotionele belasting hun empathie voor de dieren langzaam afstompen. Veel van de werkers zitten gevangen in een cultuur van geweld en onverschilligheid, waarbij economische druk en productie-eisen prioriteit krijgen boven dierenwelzijn en zelfs hun eigen welzijn. Gaat het verbieden van tasers dan echt iets oplossen? Of wordt het eens tijd dat de consument zichzelf in de spiegel kijkt en de politiek verder kijkt dan economische belangen.

De enige manier om dierenmishandeling te stoppen: een einde aan de bio-industrie

Als we echt willen dat dieren in de bio-industrie een waardig bestaan hebben, moeten we verder kijken dan het verbieden van tasers. Het is een pleister op een open wond. De enige manier om hun lijden écht te stoppen, is door te breken met het systeem dat dieren ziet als producten. Willen we hun levens verbeteren? Dan moeten we simpelweg stoppen met het eten van dieren. Alleen dan kunnen we echt iets betekenen voor de slachtoffers uit de bio-industrie.

 "De mens heeft geen enkel recht om dieren te mishandelen en hen te gebruiken als werktuigen van eigenbelang."

Arthur Schoppenhauer