Rare jongens…die vegetariërs

Op kantoor ben ik altijd de vreemde eend in de bijt. Geen taart als er een verjaardag gevierd wordt, mijn eigen lunch mee omdat de opties in de kantine te beperkt zijn, en altijd die ene vraag bij een teamuitje: “Zijn er wel plantaardige opties?”. De plantaardige eter maakt het leven van anderen een stuk ingewikkelder. Het lijkt een kleine moeite, maar voor veel mensen voelt het als een extra last. Veganisten zijn lastig, veeleisend, en zelfs een tikkeltje ongemakkelijk. Maar vegetarisme? Dat is inmiddels al lang en breed geaccepteerd. Opties genoeg, en ze zitten de omnivoor niet in de weg.

Vegetariërs kunnen zonder probleem een stuk taart nemen, een broodje kaas in de kantine bestellen, of genieten van een eiersalade. Bij het teamuitje laten ze de balletjes staan, maar kunnen wel hun mond verbranden aan een kaassoufflé. Iedereen blij. Vegetarisme heeft zelfs iets gezelligs…een gulden middenweg tussen vlees en veganisme, zonder dat het sociale ongemak veroorzaakt. Vegetariërs kunnen vaak rekenen op een glimlach van goedkeuring, want ze doen tenminste iets goeds zonder echt iets op te geven wat onmisbaar is voor velen.

Waar veganisme vaak wordt gezien als activistisch of zelfs militant, heeft vegetarisme juist een vriendelijk imago. Vegetariërs zijn niet zo "lastig" en "betweterig" als veganisten. Ze eten gewoon nog kaas—Hollandse trots! En dat maakt hen makkelijk om mee om te gaan. Vegetariërs worden niet alleen omarmd, maar ook nog eens vaak gezien als echte dierenvrienden. Want als vegetariër draag je niet bij aan die vreselijke toestanden in slachthuizen. Maar is dat echt zo? Kun je kaas eten en tegelijkertijd zeggen dat je van dieren houdt?

Ik eet geen vlees…dus ik hou van dieren!

Om antwoord te geven op die vraag, zullen we ieder dierlijk product dat niet uit vlees bestaat eens goed onder de loep nemen. Te beginnen met zuivel. Zuivel…de verzamelnaam voor alle producten die we van melk maken. Kaas, yoghurt, ijs, boter, room... alles begint bij melk. Moedermelk, om precies te zijn.

Wat veel mensen niet weten, is dat een koe of geit alleen melk geeft wanneer ze zwanger is geweest en een kalfje heeft gekregen. Het zijn net mensen: geen magische melkmachines die zonder pijn of moeite melk produceren, maar moeders die melk maken om hun kinderen te voeden. Dat kalfje, voor wie die melk bedoeld is, wordt vrijwel direct na de geboorte weggehaald. Als het een vrouwtje is, krijgt ze een minimale hoeveelheid kunstmelk om op te groeien tot melkproducent, precies zoals haar moeder. Is het een mannetje? Dan wordt hij vetgemest voor kalfsvlees, met een leven dat vaak niet langer duurt dan zes maanden.

En hoe zit het met mama? Zij blijft achter. Haar lichaam wordt gedwongen om melk te blijven produceren voor ons gebruik. Haar uiers raken vaak overbelast en pijnlijk, omdat de natuur nooit bedoeld heeft dat een koe tot 30 liter melk per dag produceert. Dit leidt regelmatig tot ontstekingen zoals mastitis, een extreem pijnlijke infectie van het melkklierweefsel. Ondertussen wordt er, keer op keer, sperma bij haar ingebracht door een boer om opnieuw zwanger te worden en het melkproces voort te zetten. Dit herhaalt zich zo'n vijf tot zes keer, totdat haar lichaam letterlijk op is. Haar leven, dat in de natuur wel 20 jaar had kunnen duren, eindigt meestal rond haar zesde verjaardag. Dan wordt ze samen met de vleesrunderen vervoerd naar het slachthuis, waar ze wordt verwerkt tot goedkope hamburger of ander rundvlees.

En waarom? Zodat wij kaas kunnen eten. Zodat wij melk kunnen drinken die nooit voor ons bedoeld was. Het leven van een melkkoe is niets anders dan een opeenstapeling van fysiek en mentaal leed. Het is een bestaan dat ik mezelf, of iemand anders, nooit zou gunnen.

Hoe zit dat dan met eieren? Daar is toch niet zoveel mis mee, zou je denken? Maar wist je dat het helemaal niet normaal is voor een kip om bijna elke dag een ei te leggen? Wilde kippen leggen in de natuur hooguit 10 tot 15 eieren per jaar, en dat alleen voor voortplanting. Dat bekende spreekwoord “In mei leggen alle vogels een ei”? Dat gold ooit ook voor kippen. Maar onze legkippen leggen 365 dagen per jaar eieren.

Waarom? Omdat we ze door jarenlange fokprogramma’s zo hebben gemanipuleerd dat ze nu meer dan 300 eieren per jaar leggen. Dit is volledig tegennatuurlijk en een enorme aanslag op hun lichaam. Voor elk ei dat wordt gelegd, verliest de kip calcium uit haar botten om de schaal te vormen. Dit leidt vaak tot calciumtekort, broze botten en botbreuken. Tegen de tijd dat hun lichaam niet meer kan, zijn deze kippen volledig uitgeput.

En hoe zit het met de haantjes? Die leggen natuurlijk geen eieren en hebben daardoor geen economische waarde. Ze worden direct na de geboorte als nutteloos beschouwd. Wat er dan met ze gebeurt? Ze eindigen op hun eerste levensdag in de versnipperaar of gaskamer. Alleen al in Nederland worden jaarlijks naar schatting 45 miljoen mannelijke kuikens gedood, puur omdat ze geboren zijn als haan. En ook de legkippen eindigen net als de vleeskippen gewoon in het slachthuis. Of dacht je dat de boer ze begraaft of cremeert? Ze moeten geld opleveren he…geen geld kosten.

Zowel de melk- als eierindustrie leiden uiteindelijk altijd naar hetzelfde eindstation: het slachthuis. Vegetarisme is niet alleen dieronvriendelijk, het verlengt ook het leed van dieren. Dus nee, je kunt jezelf geen dierenvriend noemen als je vegetarisch eet. Sterker nog, het zou zelfs diervriendelijker zijn om een strikt carnivoordieet te volgen. Het leed dat je als vegetariër in stand houdt, is vele malen groter dan dat van iemand die uitsluitend vlees eet. Misschien wel gezonder ook…

Melk is goed voor elk!

Vegetarisme wordt vaak gezien als de gulden middenweg: je vermijdt vlees, maar behoudt essentiële voedingsstoffen uit melk en eieren. Maar is dat wel zo gezond?

Laten we ook hier de verschillende producten onder de loep nemen. Te beginnen met melk. “Goed voor elk” en essentieel voor sterke botten… toch? We groeien op met het idee dat melk onmisbaar is voor onze gezondheid, vooral voor onze botten. Maar klopt dat eigenlijk wel?

De waarheid is dat de meeste mensen op deze planeet lactose-intolerant zijn. Ons lichaam is simpelweg niet ontworpen om melk van een andere diersoort te verteren. Ja, melk bevat calcium en eiwitten, maar die kun je net zo goed uit planten halen. Groenten zoals broccoli, boerenkool en amandelen zijn uitstekende bronnen van calcium, zonder de nadelige effecten van zuivel. Denk aan ontstekingen, spijsverteringsproblemen, en zelfs een verhoogd risico op bepaalde gezondheidsproblemen zoals kanker.

En nu iets wat de meeste mensen nog minder graag horen: melk kan zelfs slecht zijn voor je botten. Onderzoek wijst erop dat een hoge consumptie van melk niet leidt tot sterkere botten, maar juist in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op botbreuken. Dit komt doordat dierlijke eiwitten, zoals die in melk, je bloed zuurder maken. Je lichaam compenseert dit door calcium uit je botten vrij te maken om de zuurgraad te neutraliseren, wat kan bijdragen aan botontkalking. Zoals Dr. Michael Greger in How Not to Die uitlegt, lijkt de slogan “melk maakt sterke botten” vooral een product van marketing, niet van wetenschap.

Oké, Vegan Thinker...het probleem met lactose kennen we…maar ik daag je uit iets te zeggen over eieren. Alright…here we go.

Laten we beginnen bij de basis: wat is een ei eigenlijk? Een ei, zoals wij dat eten, is een voedselpakketje. Het bevat alle voedingsstoffen die een embryo nodig heeft om uit te groeien tot een kuiken. Het eiwit levert vocht en eiwitten, terwijl de dooier een geconcentreerde bron is van vetten, vitamines en mineralen. Alles in een ei is ontworpen om een leven te ondersteunen dat zich volledig binnen de schaal kan ontwikkelen. Dus ook hier, ontnemen wij een ander iets wat bedoeld is voor een kind. Maar de eieren die wij eten, zijn meestal onbevrucht. Dit betekent dat er geen embryo in zit, maar het blijft wel een reproductieproduct van de kip. En hoewel dat misschien niet klinkt als iets dat je dagelijks op je bord wilt, is het precies wat er gebeurt.

Dit voedselpakketje zit dus bomvol voedingsstoffen. De reden waarom het zo vaak wordt geprezen als gezond product voor mensen om te eten. Een ei is een rijke bron van eiwitten en bevat belangrijke vitamines zoals A, D, E en B12, evenals mineralen zoals selenium, fosfor en zink, die bijdragen aan spierherstel, botgezondheid en het immuunsysteem. Dit zijn essentiële voedingsstoffen die wij mensen nodig hebben, maar is het handig om deze uit een ei te halen?

Eieren bevatten namelijk ook veel cholesterol—de dooier alleen al bevat ongeveer 185 milligram, wat bijna de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is. Daarnaast bevatten eieren verzadigd vet, dat in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dr. Michael Greger waarschuwt specifiek voor de consumptie van eieren vanwege hun cholesterolgehalte. Volgens onderzoek dat hij aanhaalt, kan het eten van eieren de bloedcholesterolspiegel verhogen en daarmee bijdragen aan atherosclerose (aderverkalking), wat een belangrijke oorzaak is van hartaanvallen en beroertes. Greger vergelijkt de consumptie van eieren zelfs met het roken van sigaretten in termen van de impact op de bloedvaten.

Gelukkig zijn er uitstekende plantaardige alternatieven die dezelfde voedingsstoffen bieden zonder de gezondheidsrisico’s. Denk aan tofu, kikkererwten, lijnzaad of chiazaad, die vol zitten met eiwitten en essentiële vetzuren, maar zonder het cholesterol en de nadelige effecten op je hart.

Het is dus niet perse gezond en daarnaast zijn er ook gewoon alternatieven…neem die laatste stap vegetariër! Wat let je nog?

Kaaasssss! Ik kan toch niet zonder kaas!!!

"Ik kan niet zonder kaas." Het is zonder twijfel de meest gehoorde reden om niet volledig plantaardig te gaan. Persoonlijk snap ik daar niets van. Ik bedoel… kom op mensen, ben ik echt de enige die het vindt stinken? Ja, ik at vroeger wel eens pizza (want wie niet?), en er is zelfs een korte fase geweest waarin ik geitenkaas lekker vond…maar dan wel bedolven onder walnoten en flink wat honing. Maar kaas uit het vuistje? Een blok jonge kaas of een plak brie zomaar eten? Dat heb ik nooit begrepen. Vanwaar toch die obsessie met kaas?

Wat ik toen niet wist, is dat kaas verslavend is. En dat zeg ik niet overdreven: het bevat casomorfinen, stoffen die in ons lichaam een lichte opioïde reactie veroorzaken. Casomorfinen zijn letterlijk ontworpen door de natuur om kalfjes terug te laten komen voor meer melk van hun moeder. Ze creëren een gevoel van genot en comfort, maar werken dus ook een klein beetje verslavend. Zou dat de reden zijn dat zoveel vegetariërs die laatste stap naar volledig plantaardig niet zetten? Omdat ze simpelweg verslaafd zijn?

Misschien moeten we vegetariërs wel op dezelfde manier helpen als we doen met rokers…hen begeleiden in het afkicken van kaas. Gelukkig zijn de hulpmiddelen hiervoor al in ontwikkeling: plantaardige kazen die in rap tempo beter worden en steeds moeilijker te onderscheiden zijn van "echte" kaas. Het duurt misschien even, maar geloof me: als je eenmaal gestopt bent en afgekickt bent, zul je die smaak echt niet meer missen.

Voor wie de smaak van kaas nog wel mist, is er goed nieuws. De alternatieven zijn tegenwoordig fantastisch. Plantaardige kazen worden zo goed dat ze niet alleen beter zijn voor de dieren en de planeet, maar ook je smaakpapillen tevreden houden. En dat zonder die lichte verslaving erbij. En het is ook gewoon een stuk minder vreemd.

Moedermelk en ovulatiebollen

Hey pssttt…vegetarier…vegetarisch eten is een beetje raar man. Echt…denk er maar eens over na. Kijk, ik heb ook echt lang gedacht dat het drinken van melk of het eten van eieren heel normaal was. Het hoorde erbij. Dat was mij tenslotte altijd verteld. Pakjes melk op de basisschool, reclames met beroemdheden en een dikke witte melkstreep op hun bovenlip…”melk is goed voor elk!”. En die stukjes ei in de bami op zondag, dat was gewoon standaard. Maar als kind vond ik het al vreemd. Terwijl mijn familie genoot van de Chinese maaltijd, kneep ik mijn neus dicht en slikte de stukjes ei met tegenzin door, puur om het niet te hoeven proeven. Ik walgde ervan.

Melk? Lustte ik niet. Kaas? Geen denken aan. Boter? Walgde ik van. Een stukje ei? Meed ik als de pest. Een geboren veganist, zou je haast zeggen. Maar toen voelde ik me vooral...anders. De vreemde eend in de bijt ben ik altijd geweest.

Maar…wie of wat is er nu eigenlijk raar? Is het normaal om je hele leven moedermelk van een ander zoogdier te blijven drinken, zelfs als je moeder al jaren geleden is gestopt met jouw melk te geven? Is het normaal om de bijproducten van de menstruatiecyclus van een vogel op te eten? Kom op, denk er eens goed over na. Is dat niet gewoon... ontzettend vreemd?

De veganist is dan misschien wel de vreemde eend in de bijt, maar het zijn de vegetariërs die gewoon echt wel een beetje rare figuren zijn. Ze zeggen van dieren te houden, maar dragen bij aan dierenleed en hebben ook nog eens verstopte aderen. Gewoon rare jongens…

Dus…vegetariër. Ja, ik heb het tegen jou! Kies je voor een vegetarisch bestaan dat de uitbuiting van dieren in stand houdt? Of kies je voor een plantaardig dieet, vrij van leed en beter voor je gezondheid?

Don’t be weird…be vegan.